İnsanoğlu yaşamı boyunca birçok problemle karşılaşıyor ve bu problemler farklı yöntemlerle çözülüyor. Teknoloji geliştikçe, bu çözüm yöntemlerine yenileri ekleniyor ve problem çözmek girişimciliğin en temel uğraşı alanları arasına giriyor. Böyle bir ortamda, ortaya start-up lar çıkıyor. Biz bu yazımızda, startup nedir, startup nasıl kurulur, startup konusunda dikkat edilecek hususlar gibi bu konuda en önemli kısımlara değineceğiz. Dünyayı daha güzel bir yer yapmak adına ortaya çıkan bu inovasyon örnekleri hakkında bilmemiz gereken temel bilgileri anlatacağız. Özet bir bilgi olarak, startuplar hakkında sizleri bilgilendirmeye çalışacağız. Neler yapmanız gerektiğine ve neleri yapmamanız gerektiğine değineceğiz.
Bu Yazıda Neler Okuyacaksınız?
StartUp Nedir?
O zaman ilk olarak startup nedir, bu soruyla başlayalım. Startup nedir sorusuna vereceğimiz en kısa yanıt, startup yeni kurulan ve yeni bir ürün ve servisle ortaya çıkan bir firmadır diyebiliriz. İnsanların yaşamlarına bir katkı ya da yeni bir hizmet sunmak isteyen girişimciler, bu ürün ve hizmetlerini, yeni bir firma ile görücüye çıkarırlar. Bu yeni ve genç firma ve marka ile, ya halihazırda var olan piyasada yer edinmeye çalışırlar, ya da kendi yarattıkları yeni piyasayı daha da geliştirmeye gayret gösterirler. Çünkü ortaya çıkan ürün ya da hizmet, yepyeni bir ürün olabileceği gibi, var olan bir ürünün geliştirilmesi ile ortaya çıkarılmış bir ürün ya da hizmet olabilir.
Bu bağlamda startuplar, insanlığa yeni bir hizmeti ya da ürünü, farklı bir yoldan sunan çiçeği burnunda genç girişimlerdir. Aslında burada yapılan temel şey inovasyondur. İnovasyon bildiğiniz gibi, bir ürüne bir yenilik, katkı getirmek ya da yepyeni bir ürün ya da hizmetle, insanlığa katkı sağlayacak bir hamlede bulunmaktır. Bu genç girişimler, yani startup lar da, aslında inovasyon örnekleri dir. Peki inovasyon nedir?
İnovasyon Nedir?
Startup nedir sorusundan sonra şimdi de isterseniz inovasyon nedir sorusuna yanıt arayalım. İnovasyon silimize ingilizce “inovation” kelimesinden geçmiştir. Innovation ingilizce olarak, ”yenilik” ve “buluş” anlamına gelmektedir. Bu bağlamda da kastettiği şeyi çok iyi bir şekilde ifade etmektedir. TDK ‘ya göre inovasyon nedir bakacak olursak, inovasyon “yenileşme” anlamına geliyor.
İnovasyon, insanlığa hizmet etmek için ortaya çıkaracağınız yeni bir ürün, var olan bir üründe yapacağınız bir değişiklik ile onu daha iyi ve faydalı bir hale getirmek, geliştirmek aslında. Yani siz bir alanda inovasyon yaptığınızda, o alana bambaşka bir boyut ve gelişim getirerek, ondan alınan verimi de arttırırsınız. Dolayısıyla insanlığa ve dünyaya yeni bir şey kazandırmış olursunuz. Bu inovasyon örnekleri, fiziksel bir ürün olabileceği gibi, bir servis ya da bir fikir de olabilir.
Start up nedir, inovasyon nedir sorularına yanıt verdik. Şimdi isterseniz, startup nasıl kurulur bunu biraz inceleyelim.
Start-Up Nasıl Kurulur?
Startup nedir sorusundan sonra ilk aklımıza gelen soru şu: Peki ama bir startup nasıl kurulur? Bir start-up a başlamak için neler gerekir? Şimdi de isterseniz bu soruların yanıtlarını verelim.
Bir fikriniz olduğunda, bunu elle tutulur bir hale getirmeniz için, bazı adımlar atmanız gerekir. Özellikle çağımızda, oldukça fazla fikir var ve bu fikirlerin birçoğu maalesef sadece sözde. İşte startuplar aslında bu sözde fikirleri, icraata geçiren cesur girişimciler. Fakat bir startup ı başlatmak başta biraz korkutucu gelebilir. Özellikle de eğer daha önceden maaşlı bir çalışansanız, böyle bir riske girmek sizi daha da korkutabilir. Fakat gerçekte durum bunun tam tersidir.
Startup nedir sorusundan sonra, şimdide birkaç adımda startup nasıl kurulur buna bakalım.
Yeni Bir fikir
Bir startup kurmak için öncelikle yeni bir fikrinizin olması gerekir. Bu bağlamda bu fikir yeni bir buluş, ürün, servis ya da var olan bir ürüne servise getirilen yenilik olabilir. Ortaya koyacağınız bu yeni ürün ya da servisin, insanlık yararına ortaya çıkarılmış bir ürün olması gerekir.
Startup nedir sorusuna en güzel yanıt şu belki de, start-up fikrini icraata dökebilenlerin oluşturduğu bir yapıdır.
Hedefinizi Belirleyin
Bir girişimci ve startup için en önemli şeylerden biri, hedeftir. Hedefinizi net bir şekilde belirleyin. Bu fikrinizle, ürününüzle ya da servisinizle;
- Ne yapmak istiyorsunuz?
- İnsanlığa nasıl bir katkı sağlamak istiyorsunuz?
- Ulaşmak istediğiniz nokta nasıl bir nokta?
Bu ve benzeri sorulara yanıt vermelisiniz. Bu sorulara başta vereceğiniz net yanıtlar, sizi gelecekte daha doğru bir yere götürecek. Yoksa, ulaşmak istediğiniz yeri bilmeden, hiçbir yere ulaşamazsınız.
Hedef Kitlenizi Belirleyin
Hedef belirlemeden sonra, hedef kitlenizin kim olduğuna odaklanmalısınız. Kimlere bu ürünü satacaksınız ya da kimlere bu servisi vereceksiniz? Hitap edeceğiniz kişilerin net bir şekilde belirlenmesi, ürününüzü ortaya çıkarırken elinizi bir hayli kuvvetlendirecek. Çünkü siz onlar için bu servisi veriyorsunuz ve onları tanımak, onların istediği gibi bir ürün ortaya çıkarmak ancak net bir hedef kitle belirlemesiyle olur.
İşinizi Planlayın: İş Planı Oluşturun
Startup ınız için hedef ve hedef kitlenizden sonra, işinizin planını ortaya koymalısınız. Yani iş planı oluşturmalısınız. Daha doğrusu hem hedeflerin hem hedef kitlenin olduğu ama daha detaylı bir iş planını oluşturmalısınız. Ürünü nasıl ortaya çıkaracağınızdan, hangi kanallarla satışa sunacağınıza, nasıl destek sağlayacağınızdan, operasyonu nasıl yapacağınıza, finansal taraf ile ilgili bilgilerden birçok noktaya değinilmesi gereken bu iş planları, sizin önünüzü görebilmeniz için oldukça önemli.
Kanvas iş planına göre aşağıdaki bilgileri belirleyebilirsiniz:
- Değer Önerileri
- Müşteri Kesitleri
- Maliyet Yapısı
- Gelir Kaynakları
- Kilit ortaklar
- Kilit etkinlikler
- Kilit Kaynaklar
- Kanallar
- Müşteri İlişkileri
Aşağıda bu iş planını bulabilirsiniz.
Startup İçin Şirket Kurulumu
İş planınızı güzel bir şekilde hazırladıktan sonra artık işleri resmiyete dökme vakti geldi. Startup ınızla ilgili bir şirket kurmanız gerekiyor. Şirketinizi kurmak için bu konuyla ilgili yerlerden alacağınız destek ile hızlı bir şekilde şirket kurulumu yapabilirsiniz. Kuracağınız şirket şahıs şirketi olabileceği gibi, limited şirket gibi daha farklı şirket modellerini de kullanabilirsiniz. Her bir modelin kendine has vergi avantajları olduğunu hizmet alacağınız kurumdan öğrenebilirsiniz.
Startup nedir sorusunun bir yanıtı da aslında çiçeği burnunda genç bir şirket olmasıdır.
Startup Takımını Kurmak
Bir startup için en önemli noktalardan biri de takım kurulumu. Peki bir startup takımı nasıl kurulur? Bir diğer tabirle, startup ekibi nasıl kurulur?
Öncelikle girişiminiz için gerekli olan çalışan listesini oluşturmalı, size bu yolda nasıl çalışanların yardımcı olabileceğini belirlemelisiniz. Neye ihtiyacınız var? Hangi hizmetleri dışardan alabilir hangi hizmetleri çalışanlarınızdan bekleyebilirsiniz? İşte bu soruların yanıtlarını vererek, ihtiyacınızı belirleyebilirsiniz.
İhtiyaç belirlendikten sonra, bu ihtiyacı karşılayacak çalışan adayları ile görüşebilir, ekibinizi bu şekilde sıfırdan kurabilirsiniz. Bu ekipleri kurarken farklı karakter analizi testlerinden de yararlanmanız, startup ınız için çok faydalı olabilecektir. Çünkü insanlar farklı yeteneklere sahiptirler ve bu yeteneklerine göre bir işe yerleştirdiklerinde, çok daha iyi performans gösterirler. Çünkü işlerini severler, kurumlarına daha da bağlı olurlar.
Reklam ve Pazarlama Adımları
Fikriniz, hedefleriniz, planlarınız, şirketiniz ve takımınız tamam artık ürününüzün reklam ve pazarlamasına sıra geldi. Bu noktada birbirinden farklı birçok imkana sahipsiniz. Çağımız dijital pazarlama ve sosyal medya pazarlama çağı. Öncelikle bir web sitesi kurabilir, bu web sitesine bağlı sosyal medya hesaplarını alabilirsiniz. Bu noktada, şirketiniz ve markanızın isimlerinin alınmamış olması çok önemli. Dolayısıyla, daha yola ilk koyulduğunuzda bunları almış olmanız gerekir.
Hem web sitenizin reklamlarını, Google üzerinden yapabilirsiniz, hem de çeşitli sosyal medya kanallarından paylaşımlar yaparak, markanızı, şirketinizi daha çok insana duyurabilirsiniz. Özellikle, youtube, instagram, twitter, linkedin, facebook, tiktok gibi platformlar son zamanlarda oldukça popüler. Bu platformların gücü ile pazarlama faaliyetlerini yapabilirsiniz.
Unutmayın, dijital pazarlama ve sosyal medya pazarlamasında, istikrar her şeydir! Startup nedir sorusuna güzel bir yanıt da start-up, yaptığı işi aynı zamanda iyi de pazarlayabilendir.
Kuluçka Merkezleri: Bunu Sakın Yapmayın!
Startup nedir bir startup konusunda neleri yapmanız gerektiğini adım adım anlattık. Şimdi sıra geldi neleri yapmamanız gerektiğine. Bu konuyu bireysel bir tecrübeyle aktarmanın daha yararlı olduğunu düşünüyorum. Burada değineceğim konu kuluçka merkezi seçimi! Aman Dikkat!
Öncelikle, girişiminiz ya da startup ınız için bir kuluçka merkezine ihtiyacınız var mı? Bunun cevabı HAYIR. Çünkü büyük şirketler ve girişimler, garajlarda kurulmuş yapılar. Hiçbir kurumdan destek almadan, kendi başlarına dünyaya hitap edebilmiş firmalardan bahsediyorum. Microsoft, Apple böyle firmalar mesela. Bu nedenle, herhangi bir kuluçka merkezinden destek almaya kesinlikle ihtiyacınız yok.
Ama oldu ki bir kuluçka merkezinden destek ya da eğitim almak istediniz. Ya da sizin gibi girişimcilerin olduğu bir ortamın havasını solumak istediniz. İşte bu noktada dikkat etmeniz gereken çok kritik noktalar var. Çünkü bu noktada fikrinizin üzerinden kar elde etmeye çalışan bazı kuluçka merkezleri ileride size ayak bağı olabilir.
Ben bu noktada büyük bir hata yaparak İTÜ Çekirdek Kuluçka merkezine dahil olmuştum. Bu süreç başlangıcında her girişimciye bir sözleşme imzalatıldı ve sözleşmede girişimlerle ilgili kurulacak şirketlerden %3 hisse talebi bulunuyordu. Ve bunun ne olduğunu sorduğumuzda da sadece prosedürel bir ifade olduğu bilgisini almıştık. Fakat aradan 5 yıl geçmeden, sözleşme maddesindeki 5 yıl içinde ifadesine binaen, benimle iletişime geçtiler ve adeta “Hakkımız isteriz kardeşim” der gibi benden hisse devri talebinden bulundular. Yani sadece birkaç görüşme için, kendileri bile girişimci olamayan eğitimci ve mentörlerle yapılan birkaç görüşme karşılığında şirketinizin %3 ünü istiyorlar. Ve konu ile ilgili şirin emailler atmalarına rağmen, daha sonra dava açmak niyetiyle, eve ihtarname gönderiyorlar. Maalesef şaka değil…
Girişimim olan bloguma 2011 yılında başlamıştım. Yıllar süren bir emeğin, iğne ile kuyu kazmak gibi bir emeğin daha sonradan işe dönüşmesi bu aslında. Ve hiç gereği yokken, böyle bir İTÜ Çekirdek kuluçka merkezi programına dahil olmam ve bana böyle bir talebin yapılması. İşte bu nedenlerle, kendi tecrübelerime dayanarak, burayı kesinlikle size tavsiye etmiyorum. Bu gibi yerlerden alacağınız eğitimler yerine, Seth Godin ‘in birkaç pazarlama kitabını okusanız, eminim daha çok faydası olacaktır sizlere.
İşte bu gibi bir durumla karılaşmamak adına, startup ınız için bu ve benzeri kurumlardan sakın destek almayın ya da destek almanız gerekiyorsa, sözleşmelerini bir avukar vasıtasıyla imza atın. Çünkü size başta yanlış bilgi verebilecekleri gibi, başlangıçta size çok küçük gözüken rakamlar, daha sonra şirketiniz büyüdüğünde, göze daha büyük gelebilmektedir. Bir de sadece sizin emeğiniz olan bir startup ya da girişimden, neden hiç hakkı olmayan insanlar yararlansın? Bu yüzden aman dikkat!
Bu yazımızda startup nedir, startup nasıl kurulur ve startup konusunda dikkat edilmesi gereken noktalara değindik. Size göre startup nedir? İsterseniz yorumlarda belirtebilirsin. Umarız bu bilgiler ışığında yeni girişiminiz hızla istediğiniz noktalara gelir. Başarılar..!